Życie Matki Zofii Czeskiej

Matka Zofia Czeska urodziła się w roku 1584. Zofia pochodziła ze szlacheckiej rodziny Maciejowskich, która wywodziła się z Maciejowic należących do parafii Gnojno koło Szydłowa. Matka Zofii Czeskiej pochodziła z rodu Lubowieckich, z parafii Niegowić koło Bochni. W wieku 16 lat Zofia została wydana za mąż za Jana Czeskiego, właściciela wsi Czechy należącej do parafii Niegardów w ziemi proszowickiej i Węgrzynowa w powiecie lelowskim, parafia Obiechów. 28 czerwca 1600 roku zawarła związek małżeński i zamieszkała u swojego męża w jego majątku. Jan Czeski często udawał się na wyprawy wojenne. Zginął w 1606 roku, w czasie jednej z wypraw wojennych, gdy Zofia miała 22 lata. Młoda, bezdzietna wdowa nie myślała jednak o ponownym wyjściu za mąż. Postanowiła poświęcić się życiu pobożnemu, służąc Bogu i pełniąc posługę miłosierdzia wobec bliźnich.

Po śmierci męża Zofia zarządzała niewielkim majątkiem starając się wszystkie dochody przeznaczać na potrzeby kultu Bożego i biednych dzieci. Od 1602 roku należała do Arcybractwa Miłosierdzia, założonego w Krakowie przez ks. Piotra Skargę przy kościele św. Barbary. Jezuici byli jej kierownikami duchowymi i spowiednikami. Zofia mieszkała w Krakowie przy ulicy Szpitalnej i tu zaczęła gromadzić pierwsze wychowanki – dziewczynki pochodzące z ubogich domów mieszczańskich i szlacheckich, często sieroty, które nie miały możliwości zdobywania wykształcenia. W trosce o te sieroty postanowiła założyć szkołę.

W 1627 roku otworzyła Dom Panieński, gdzie oprócz szkoły była możliwość zamieszkania dla osieroconych dziewcząt. Uczennice pochodzące z bogatszych rodzin płaciły za naukę i pobyt, natomiast ubogie panienki były utrzymywane z funduszu gromadzonego przez Zofię. Dom Panieński zatwierdził biskup Marcin Szyszkowski 31 maja 1627 roku. Protektorką domu była królowa Konstancja, żona Zygmunta III Wazy, o czym mówi dokument z 26 czerwca 1630 roku. Zofia postarała się również o potwierdzenie fundacji przez nuncjusza apostolskiego Honorata Viscontiego, który zatwierdził Instytut w imieniu Stolicy Apostolskiej dokumentem wydanym 24 maja 1633 roku. W tym samym roku 30 czerwca zatwierdził go król Władysław IV i zwolnił z obciążeń podatkowych. Dom Panieński pod wezwaniem Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny stał się początkiem Zgromadzenia Panien Prezentek. Zofia Czeska zmarła 1 kwietnia 1650 roku.

Ciało zmarłej Zofii Czeskiej zostało po jej śmierci złożone w podziemiach Bazyliki Mariackiej. Na przełomie 1693-4 Siostry Prezentki za rządów Matki Eufrozyny Dębińskiej dokonały szczególnego aktu przeniesienia czaszki do wewnętrznej kaplicy Domu Panieńskiego przy ul. Szpitalnej w Krakowie, a 32 lata później do kaplicy zakonnej nowo wybudowanego klasztoru przy ul. św. Jana. Podniesienie ziemskich szczątków Założycielki Prezentek świadczy o tym, że jej kult rozwijał się po jej śmierci. W kronice Zgromadzenia, nazywanej Historią Domową, napisanej na początku XVIII wieku Siostry Prezentki zanotowały,że Matka Zofia Czeska zakończyła swoje życie na ziemi w dniu 1 kwietnia 1650 roku, aby „żyć w niebie na wieki”.

Scroll to Top